logo Fargesia-firma ogrodnicza

źródło mrozoodpornych bambusów

Zimotrwałość czyli mrozoodporność bambusów w ogrodzie

bambusy zima

Co możemy zrobić, żeby cieszyć się wyglądem bambusów po zimie?

wybór sprawdzonych gatunków w warunkach Polski.
Różnice w zimowaniu dostępnych w sprzedaży bambusów są bardzo duże. Wiele osób zaczynających przygodę z bambusami ogrodowymi zraziło się, gdyż rozpoczęły od uprawy gatunków popularnych na zachodzie, ale u nas zbyt wrażliwych, takich jak: Phyllostachys edulis (znany jako Moso), Phyllosatchys aurea czy Phyllostachys nigra. Wybierając konkretny gatunek warto wcześniej sprawdzić jego mrozoodporność.
wybór osłoniętego miejsca od wiatru
Wiatr jest szczególnie niewskazany dla bambusów zimą. Powoduje zasychanie liści, ale może też przyczyniać się do uszkodzeń mrozowych na pędach i zmniejszenia żywotności roślin w kolejnym sezonie. Dlatego właśnie warto znaleźć miejsce dobrze osłonięte.
okrycie roślin przed zimą
Zabezpieczenie przed okresem zimowym może okazać się decydujące dla uprawy naszych bambusów, zwłaszcza w mroźne, bezśnieżne zimy, no i oczywiście w tą pierwszą w nowym ogrodzie, kiedy bambus nie jest jeszcze dobrze przekorzeniony

Zimy w Polsce, a uprawa bambusów

Na klimat i warunki pogodowe jakie wystąpią danej zimy wpływu już raczej nie mamy.
Warto podkreślić, że w naszym kraju z przejściowym klimatem (pomiędzy morskim, a kontynentalnym) zaznaczają się bardzo wyraźne różnice w warunkach do zimowania roślin w poszczególnych regionach. W pasie Pomorza i w zachodniej części kraju, aż po Dolny Śląsk warunki do uprawy roślin o większej wrażliwości są korzystne, na przeważającym obszarze Polski środkowej - umiarkowane, zaś w woj. podlaskim, lubelskim, płn-wsch. części woj. mazowieckiego oraz na Mazurach i w górach - trudne (mapka poniżej).

Warunki do zimowania roślin wrażliwych w Polsce.

mrozoodporność, zimotrwałość, bambusy, Polska
Pragnąc ułatwić wybór odpowiedniego gatunku bambusa, przy opisach wybranych gatunków istnieje możliwośc wyświetlenia mapki, gdzie kolorem zielonym wskazujemy obszar Polski, na którym uprawa ma naszym zdaniem największe szanse powodzenia. Mapki te należy traktować tylko orientacyjnie, pamiętając dodatkowo, że znaczenie mają też mikroklimat siedliska i specyfika danej zimy.

bambus drzewiasty

Mapy klimatyczne, stref mrozoodporności dla Polski

Problem zimowania roślin o egzotycznym pochodzeniu jest już analizowany od bardzo dawna.
W Polsce przełomowym w tym temacie było opracowanie W. Bugały, H. Chylareckiego, T. Bojarczuka "Zrejonizowany dobór drzew i krzewów do uprawy w Polsce" (1980), w którym autorzy dokonali tzw. "rejonizacji kórnickiej" dzieląc nasz kraj na 5 stref ze względu na wiele czynników klimatycznych. Co ciekawe mimo upływu lat i ocieplania się klimatu opracowanie to jest nie tylko bardzo wartościowe, ale pozostaje zaskakująco aktualne, szczególnie w zakresie podziału obszaru Polski na poszczególne rejony.
Za granicą bardzo często korzysta się z opracowań uwzględniających podział na strefy mrozoodporności zaproponowany w 1960 r przez Departament Rolnictwa Stanów Zjednoczonych (USDA). Strefy te wyznaczane są na podstawie średnich wyliczanych z minimalnych temperatur w okresie wieloletnim. Dla Polski podział na strefy mrozoodporności wyznaczyli Heize, Schreiber (1984), a w ostatnich latach zostały zaktualizowane przez Snowarskiego (2012). Mapy stref mrozoodporności w Polsce zamieszczamy poniżej dzięki uprzejmości p. Snowarskiego, a więcej informacji mogą Państwo znaleźć na stronie www.atlas-roslin.pl.
Strefy mrozoodporności Heinze Schreiber 1984 Strefy mrozoodporności Snowarski 2013
strefy mrozoodporności
5b od -26.0°C do -23.4°C
6a od -23.3°C do -20.6°C
6b od -20.5°C do -17.8°C
7a od -17.7°C do -15.0°C
7b od -14.9°C do -12.3°C

Zachęcamy też do zapoznania się z ciekawym artykułem dr Tumiłowicza "Strefy klimatyczne dla uprawy drzew i krzewów w Polsce" opublikowanym w "Szkółkarstwie" (nr 04/2000).

Mikroklimat czyli specyficzny klimat lokalny

Zdarza się, że w obrębie jednej miejscowości da się wskazać obszary gdzie temperatura powietrza jest z reguły 1-2 stopni C wyższa oraz takie, gdzie zwykle jest nieznacznie niższa. Wynika to właśnie ze specyficznego mikroklimatu danego siedliska. Co ciekawe nawet w obrębie jednego ogrodu można znaleźć miejsca ze znacznie zróżnicownym mikroklimtem.

Zima zimie nierówna

bambus po zimie wiosna 2005 bambus po zimie wiosna 2006
Specyfika zimy może istotnie wpłynąć na wygląd naszych bambusów po zimie.
Zdarza się, że w tym samym miejscu bambusy w jednym roku przezimują w świetnej kondycji, zachowując zimozielone ulistnienie, a w kolejnym roku, po srogiej zimie mogą mieć znaczne uszkodzenia mrozowe, zmniejszające ich dekoracyjność lub nawet żywotność. (fot. powyżej).

Na zimowanie bambusów ma wpływ wiele powiązanych ze sobą czynników. Decydująca jest przede wszystkim pogoda w czasie zimy, a w szczególności:
  1. temperatura minimalna
  2. długość trawnia mrozów
  3. okres, w którym grunt jest całkowicie zamarznięty w strefie korzeniowej.
  4. występowanie niekorzystnej wysuszającej pogody, tj. jednoczesne skumulowanie kilku niebezpiecznych czynników: zamarznięta ziemia + niska wilgotność powietrza + wiatr + operacja słońca (szczególnie niebezpieczna pod koniec zimy) + niska temperatura powietrza.

Susza fizjologiczna - co to jest i dlaczego jest groźna dla bambusów?

Susza fizjologiczna to szczególna sytuacja i trudny czas dla roślin. Rośliny mają z nią do czynienia kiedy pomimo występowania wody w glebie pozostaje ona dla nich niedostępna. Może to być wynikiem np. zbyt dużego zasolenia gleby, jednak bardzo często powodem jest przemarznięcie gruntu. Dochodzi wówczas właśnie do sytuacji kiedy roślina nie może uzupełnić braków wody. Ten niekorzystny czas występuje zimą (zwłaszcza w drugiej połowie zimy) i na przedwiośniu. Jest on szczególnie groźny dla roślin zimozielonych, a więc również bambusów, gdyż ich liście cały czas transpirują, przez co zwiąksza się deficyt wody w roślinie. Niektóre bambusy bronią się przed suszą fizjologiczną bardzo silnym zwijaniem liści - tak czynią niektóre fargezje.
Czy można jakoś pomóc bambusom przetrwac ten trudny czas?
Rozwiązaniem może być dodatkowe zacienianie rośliny w takim okresie oraz nalistne stosowanie preparatów nawilżających w aerozolu lub zraszanie roślin. Jeżeli istnieje podejrzenie, że ziemia może być sucha, warto też podlewać rośliny w okresach odwilży. O podlewaniu zimą nie można zapomnieć zwłaszcza w uprawie pojemnikowej!
Wskazane jest jednak myślenie zawczasu i jeszcze przed zimą okrycie obszaru wokół bambusa dodatkową, grubą warstwą ściółki. Może to znacząco zmniejszyć ryzyko przemarznięcia gruntu wokół korzeni i kłączy, a warto dodać (pomijając samo zjawisko suszy fizjologicznej), że podziemne częśći rośliny są też najbardziej wrażliwe na przemarznięcie (poniżej schematyczny rysunek przestawiający przybliżone różnice temperatury gruntu w zależności od sposobu uprawy)

Uszkodzenia mrozowe bambusów po zimie

Przy łagodniejszych zimach bambusy mogą zachowywać zielone uistnienie również zimą. Należy jednak mieć na uwadzę, że są roślinami o większej wrażliwości i pod koniec zimy oraz wczesną wiosną liście mogą być częściowo lub całkowicie zaschnięte. Wpływa to ujemnie na wartość dekoracyjną roślin, więc trzeba o tym szczególnie pamiętać przy dużych nasadzeniach i w miejscach bardziej reprezentacyjnych.

Zasychanie liści

bambus po srogiej zimieNajczęściej występujące uszkodzenia mrozowe bambusów polecanych do uprawy w Polsce dotyczą liści. U niektórych gatunków liście zasychają od końców i brzegów, a u niektórych uszkodzenia nie są tak regularne i dotyczą całej blaszki liściowej. W większości wypadków uszkodzenia samych liści nie wiążą się z istotnym osłabieniem roślin.

Fot. z lewej: Po bardzo ostrych zimach część nadziemna może podmarzać, jednak przy odpowiednim doborze gatunku, miejsca i zabezpieczeniu rośliny straty obejmują najczęściej tylko liście i roślina wówczas ładnie regeneruje się na wiosnę

Uszkodzenia mrozowe pędów i kłączy

uszkodzenia mrozowe pędówWyjątkowo mroźne zimy, z ekstremalnie niskimi temperaturami i długo utrzymującymi się mrozami mogą powodować niekiedy uszkodzenia mrozowe również na gałązkach i pędach, choć w przypadku najbardziej mrozoodpornych bambusów zdarza się to rzadko. Takie uszkodzenia mrozowe będą zawsze skutkować znacznym osłabieniem rośliny. O ile nie wiąże się to również z istotnym uszkodzeniem kłączy, to rozrośnięte egzemlarze będą wypuszczać nowe pędy. Jednak w kolejnym sezonie należy spodziewać się pędów cieńszych i niższych niż te, które wymarzły. Dopiero po 2-3 sezonach można liczyć na odbudowanie masy.
Uwaga: Rozległe uszkodzenia na pędach u młodych, nieukorzenionych dobrze roślin spowodują silny regres bambusa, a w skrajnych sytuacjach nawet całkowite wymarznięcie rośliny.

Wyłamywanie się pędów pod ciężarem śniegu

uszkodzenia pędów przez śniegObecność śniegu jest generalnie korzystna, gdyż stanowi on dodatkową izolację i ogranicza przemarzanie gruntu. Jednak ciężki, mokry śnieg potrafi łatwo oblepiać ulistnione pędy i przyginać je aż do samej ziemi. Na szczęście bambusowe pędy cechują się dużą elastycznością więc do ich złamania dochodzi stosunkowo rzadko, tymniemniej może się to przydarzyć.
kontakt:
Szymon Hoser FARGESIA
e-mail: info@fargesia.pl lub bambusy@fargesia.pl
tel: 516 041 536 lub 510 500 713
rach. bank. 86 1440 1387 0000 0000 1537 6104
fb
o witrynie:
Serwis informacyjny poświęcony uprawie bambusów w Polskich ogrodach oraz sklep internetowy oferujący sadzonki bambusów ogrodowych i akcesoria do ich uprawy tj. bariera korzeniowa, łączniki do bariery
>> mapa serwisu
>> polecane linki
>> zakładanie ogrodów

Copyright © Szymon Hoser FARGESIA-źródło mrozoodpornych bambusów